نشست پاسداشت زبان فارسی| صالحی: در دنیای دیجیتال یکدستی شیوه نگارش یک اصل اولیه است

خبرگزاری فارس - گروه رادیو و تلویزیون: از بیستم دی‌ماه ۱۴۰۰ بخشی با عنوان «پاسداشت زبان فارسی» به بخش‌های خبری سیما افزوده شده که نویدبخش توجه بیشتر رسانۀ ملی به حفظ زبان فارسی است. در این بخش، گفتار مسئولان و رسانه‌ها ازنظر کاربرد واژه‌های بیگانه رصد و واژه‌های مصوب فرهنگستان و دیگر معادل‌های فارسی به‌جای واژه‌های غیرفارسی، به‌صورتی مناسب، توصیه می‌شود.

این نشست با حضور اسماعیل امینی (شاعر طنزپرداز، نویسنده، پژوهشگر، منتقد و مدرس دانشگاه)، ناصر فیض (شاعر،‌ نویسنده، مدیر دفتر پاسداشت زبان فارسی حوزه هنری، عضو شورای عالی موسیقی و شعر صدا و سیما)، امید جلوداریان (مدرس زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگر و ویراستار ارشد سازمان صداوسیما) و مهدی صالحی (دبیر انجمن فرهنگی‌آموزشی ویرایش و درست‌نویسی، پایه‌گذار مؤسسه ویراسـتاران) در خبرگزاری فارس برگزار خواهد شد.

گفتگو در خصوص چرایی ضرورت «پاسداشت زبان فارسی در رسانه ملی»، بررسی میزان اثرگذاری برنامه‌هایی همچون «بسته پاسداشت زبان فارسی» در فرهنگ عمومی کشور، گفتگو در رابطه با دلایل فقدان نقش‌آفرینی اهالی ادبیات و کارشناسان زبان فارسی در صدا و سیما، اهمیت احیای شورای ویرایش زبان فارسی در رسانه ملی و اشاره به اجرای اصل پانزدهم قانون اساسی در رسانه‌ها از مهم‌ترین محورهای این نشست بود.

حضور یک ویراستار در رسانه ملی، به تنهایی برای اعمال تغییرات مثبت در زبان کافی نیست

ناصر فیض در بخش دیگری از نشست، ضمن انتقاد از نحوه مواجهه با مسئله زبان فارسی در تلویزیون، اظهار کرد: نظارت و ارزیابی در شبکه‌های صدا و سیما بیش از اینکه متوجه کیفیت و محتوای منتشر شده در حیطه زبان و دیالوگ‌های منتقل شده به مخاطب در رسانه ملی باشد، معطوف به جنبه‌های بصری نظارت از آثار شده است. در حالی که کسی نسبت به محتوای متن‌های منتشر شده نظارتی ندارد.

در صورتی که جای معلم زبان، زبان شناس، اهالی ادبیات و شخصی که با حوزه تاریخ زبان آشناست در رسانه است. باید ترکیبی از این افراد در کنار یکدیگر فعالیت داشته باشند. اما در شرایط کنونی و در بهترین حالت یک ویراستار  - با اینکه کارکرد مثبتی هم ایفا می‌کند - حضور دارد، اما یک ویراستار به تنهایی برای اصلاحات و تغییرات مثبت در زبان یک رسانه کافی به نظر نمی‌رسد.

به دلیل نبود مجموعه‌ای متمرکز در بحث زبان فارسی رسانه ملی، در شبکه‌های مختلف رادیویی و تلویزیونی، در موضوع زبان فارسی بنابر  سلیقه یا به جهت تنوع در کارکرد شبکه‌های گوناگون عمل می‌شود و قاعده مشخصی در هدایت زبان فارسی رسانه ملی مشاهده نمی‌شود. به عقیده من تعمدی در این کار وجود ندارد و بخش زیادی از مشکلات فعلی در این حوزه از عدم تخصص افراد ناشی می‌شود که در نهایت به تصمیم مناسبی در حوزه زبان فارسی منجر نمی‌شود.

اصل پانزدهم قانون اساسی بر پاسداشت زبان فارسی تاکید دارد

در ادامه نشست، امید جلوداریان مدرس زبان و ادبیات فارسی، پژوهشگر و ویراستار ارشد سازمان صداوسیما در رابطه با علت تولید برنامه «پاسداشت زبان فارسی» در رسانه ملی گفت: اینکه ما در سازمان صداوسیما به برنامه «پاسداشت زبان فارسی» پرداختیم، به جهت دغدغه‌ای است که سال‌ها در حوزه زبان فارسی وجود داشت و در طی این سال‌ها شخصا نامه‌نگاری‌هایی با مسئولان مربوطه در خصوص این دغدغه‌ها انجام داده شد. چند موضوع باعث عملیاتی شدن مجموعه «پاسداشت زبان فارسی» و در دستور کار قرار گرفتن این برنامه شد.

نخستین موضوع به دیدار سال ۹۸ رهبر معظم انقلاب با اهالی فرهنگ و ادب بر می‌گردد که ایشان در آن جلسه نسبت به مسئله پاسداری از زبان فارسی ابراز نگرانی کردند. موضوع دوم به تغییرات مدیریتی در سازمان صداوسیما مربوط می‌شود که پس از حضور مدیر جدید معاونت سیاسی سازمان صداوسیما، مسئله توجه به پاسداری از زبان فارسی بهتر از گذشته در دستور کار قرار گرفت.  نکته مهم دیگر مبحث قانونی در خصوص زبان فارسی است؛ اصل پانزدهم قانون اساسی بر پاسداشت زبان فارسی تاکید دارد. در سازمان صداوسیما نیز قانون ممنوعیت بکارگیری واژگان بیگانه در دستور کار قرار دارد. مباحث فرهنگی و هویتی نیز به عنوان یکی از موضوعات مهم در آغاز کار بسته «پاسداشت زبان فارسی» است.

در دنیای دیجیتال یکدستی شیوه نگارش یک اصل اولیه است

در بخش دیگری از نشست مهدی صالحی دبیر انجمن فرهنگی‌آموزشی ویرایش و درست‌نویسی و پایه‌گذار مؤسسه ویراسـتاران در خصوص لزوم بکارگیری رسم‌الخط واحد در کشور بیان کرد: در مقطعی از تاریخ کشور، ۲۶  گونه دستور خط به چاپ رسید. ۲۶ نوع رسم‌الخط که برخی از آنان فارسی با استفاده از حروف لاتین (فینگلیش: از ترکیب حرف ف ( ابتدای کلمه "فارسی" و "انگلیش = English" ) ساخته شده) است. در دوره پهلوی دوم نیز تلاش‌هایی برای تغییر زبان انجام شد که با تهدید و مخالفت جدی آیت الله بروجردی مواجه و این تصمیم متوقف شد.

به طور کلی مسئله زبان و خط فارسی در کشور ما  یک مسئله هویتی است و ما در موقعیت کنونی به دنیای دیجیتال وارد شده‌ایم. در دنیای دیجیتال یکدستی شیوه نگارش یک اصل اولیه است. لذا در حال حاضر مسئله دستور خط ثابت یک امر ضروری است.

انتهای پیام/